ನಕಲಿ ಔಷಧಿಗಳ ಹಾವಳಿಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಕೇಂದ್ರೀಯ ಔಷಧ ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆ (Central Drug Standard Control Organisation – CDSCO) ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳಿಗೆ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ (Quick Response – QR)ಗಳನ್ನು ಹಾಕುವ ಆದೇಶವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಅಲ್ಲೆಗ್ರಾ, ಕ್ಯಾಲ್ಪೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೋಲೋ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟಾಪ್ 300 ಮೆಡಿಸಿನ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ (Top Selling 300 Medicine Brands)ಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳ ಯಶಸ್ವಿ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಳಿಕ ಈ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಕ್ಯೂ ಆರ್ ಕೋಡ್ ಔಷಧಿಗಳ ಮಾಹಿತಿ ತಿಳಿಯಲು ನಿಮ್ಮ ಫೋನ್ನಲ್ಲಿ ನೀವು ಯಾವುದೇ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಮೆನುವನ್ನು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡುವಂತೆಯೇ, ನೀವು ಡ್ರಗ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ನಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಒದಗಿಸಿದ ಲಿಂಕ್ ಔಷಧಿಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವಿಫಲವಾದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ನಿಂದ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕಾಣಿಸಿದರೆ, ಆ ಔಷಧವು ನಕಲಿ ಅಥವಾ ನಕಲಿ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಸ್ಮಾರ್ಟ್ಫೋನ್ (Smart Phone) ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಬಳಸಿ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳು, ತಯಾರಕರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ವಿಳಾಸ, ತಯಾರಿಕೆಯ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕದಂತಹ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಔಷಧಿಗಳ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ತಯಾರಕರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಲು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ನಕಲಿ ಔಷಧಿ ಸೇವಿಸಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಇದರ ಹಿಂದಿದೆ.
ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳು ಏಕೆ? :
ಔಷಧ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಪರಿಚಯವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ನಕಲಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಒಂದು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (WHO) ಪ್ರಕಾರ, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸುಮಾರು 35% ನಕಲಿ ಔಷಧಗಳು ಭಾರತದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಔಷಧಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ ಅದರ ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕ ¹ ವರೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಮತ್ತು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಸರ್ಕಾರವು ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು :
* ದೃಢೀಕರಣ: ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳು ಔಷಧಿಗಳ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
* ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್: ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳು ಔಷಧಿಗಳ ಮೂಲದಿಂದ ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕದವರೆಗೆ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.
* ಪಾರದರ್ಶಕತೆ: ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳು ಅದರ ತಯಾರಕರು, ಬ್ಯಾಚ್ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕ ಸೇರಿದಂತೆ ಔಷಧಿಯ ಕುರಿತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.
ವಿಸ್ತರಣೆ ಯೋಜನೆಗಳು :
ಸಿಡಿಎಸ್ ಸಿಒ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಔಷಧ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ಗಳಿಗೆ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಆದೇಶವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಚಿಂತನೆ ನಡೆಸಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಎಷ್ಟು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ಈ ಬಿಗಿಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿಖರವಾದ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿಲ್ಲ. ಈ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮವು ನಕಲಿ ಔಷಧಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ದೇಶದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಫಾರ್ಮಾ ಉದ್ಯಮದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ:
ಔಷಧೀಯ ಉದ್ಯಮವು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿದೆ, ಅನೇಕ ತಯಾರಕರು ಈಗಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಯುಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. “ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಉಪಕ್ರಮವು ಔಷಧಿಗಳ ದೃಢೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಭಾರತದ ಉನ್ನತ ಫಾರ್ಮಾ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸಿಡಿಎಸ್ ಸಿಒ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಆದೇಶವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಯೋಜನೆಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಧನಾತ್ಮಕ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಔಷಧಿಗಳ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸರಳ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಅವರ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳುವಳಿಕೆಯುಳ್ಳ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರ ಅವರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ ಉಪಕ್ರಮವು ಆ ವೇಗವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ನಕಲಿ ಔಷಧಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಜಾಗತಿಕ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ನಾಯಕನಾಗಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.