ಪ್ರಪಂಚವು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಸಾರಿಗೆಯತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿರುವಂತೆ, ಭಾರತದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಮತ್ತು ತ್ರಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲಿ 56 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಾದರಿಗಳ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಇವುಗಳ ಬೆಲೆ 61,500 ರೂ.ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಎರಡು ವಿಧಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು:
ಕಡಿಮೆ ವೇಗದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು (L1) : ಈ ವಾಹನಗಳು ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ 25 ಕಿ.ಮೀ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ-ದೂರ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಈ ವರ್ಗದ ವಾಹನ ಖರೀದಿಸುವವರ ಪಾಲು ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ.65.2 ರಷ್ಟಿದೆ.
ಹೈ ಸ್ಪೀಡ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು (L2) : ಈ ವಾಹನಗಳು ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ 25 ಕಿ.ಮೀ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಅವರು ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ವರ್ಗದ ವಾಹನ ಖರೀದಿಸುವವರ ಪಾಲು ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ. 34.8 ರಷ್ಟಿದೆ.
ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು, ಅವರ ಆದಾಯ ಗುಂಪು, ವಾಹನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ, ಅದರಲ್ಲಿನ ಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಕೈಗೆಟುಕುವಿಕೆಯ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿದೆ ಟಾಪ್-5 ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳು :
ರಿವೊಲ್ಟ್ RV 300 (Revolt RV 300):
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 180 ಕಿ.ಮೀ
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸಮಯ: 4.2 ಗಂಟೆಗಳು
ಬೆಲೆ: ₹1,10,963
ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ: 65 kmph
ಮೋಟಾರ್: 2.7kWh ಲಿಥಿಯಂ-ಐಯಾನ್ ಬ್ಯಾಟರಿ
ಕಂಫರ್ಟ್: ದಕ್ಷತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಸೀಟ್, ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಹ್ಯಾಂಡಲ್ಬಾರ್ಗಳು
ಸುರಕ್ಷತಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು: ಎಬಿಎಸ್, ಡಿಸ್ಕ್ ಬ್ರೇಕ್ಗಳು, ಎಲ್ಇಡಿ ಹೆಡ್ಲೈಟ್ಗಳು
ಮರುಮಾರಾಟ ಮೌಲ್ಯ: 3 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 70%.
ಒಡಿಸ್ಸೆ ಹಾಕ್ ಪ್ಲಸ್ (Odysse Hawk Plus):
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 170 ಕಿ.ಮೀ
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸಮಯ: 4 ಗಂಟೆಗಳು
ಬೆಲೆ: ₹1.09 ಲಕ್ಷ
ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ: 45 kmph
ಮೋಟಾರ್: 1.8kW
ಕಂಫರ್ಟ್: ವಿಶಾಲವಾದ ಫುಟ್ಬೋರ್ಡ್, ಬ್ಯಾಕ್ರೆಸ್ಟ್
ಸುರಕ್ಷತಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು: ಬ್ಲೂಟೂತ್ ಸಂಪರ್ಕ, ಮೊಬೈಲ್ ಚಾರ್ಜಿಂಗ್, ಡಿಸ್ಕ್ ಬ್ರೇಕ್
ಮರುಮಾರಾಟ ಮೌಲ್ಯ: 3 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 65%.
ಓಕಿನಾವಾ ಐ-ಪ್ರೈಸೆ (Okinawa i-Praise) :
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 139 ಕಿ.ಮೀ.
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸಮಯ: 2-3 ಗಂಟೆಗಳು (ವೇಗದ ಚಾರ್ಜಿಂಗ್)
ಬೆಲೆ: ₹ 1.09 ಲಕ್ಷ
ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ: 55 kmph
ಮೋಟಾರ್: 3.3kWh ಲಿಥಿಯಂ ಐಯಾನ್ ಬ್ಯಾಟರಿ, 1kW BLDC ಮೋಟಾರ್
ಕಂಫರ್ಟ್: ದಕ್ಷತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿನ್ಯಾಸ, ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಅಮಾನತು
ಸುರಕ್ಷತಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು: ಎಬಿಎಸ್, ಡಿಸ್ಕ್ ಬ್ರೇಕ್ಗಳು, ಎಲ್ಇಡಿ ಹೆಡ್ ಲೈಟ್
ಮರುಮಾರಾಟ ಮೌಲ್ಯ: 3 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 70%.
ಹೀರೋ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಎನ್ ವೈಎಕ್ಸ್ ಎಚ್ ಎಕ್ಸ್ (Hero Electric Nyx HX ) :
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 165 ಕಿ.ಮೀ
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸಮಯ: 4-5 ಗಂಟೆಗಳು
ಬೆಲೆ: ₹64,640
ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ: 42 kmph
ಮೋಟಾರ್: 1.5kW
ಕಂಫರ್ಟ್: ದೊಡ್ಡ ಫುಟ್ಬೋರ್ಡ್, ಫ್ಲಾಟ್ ಪಿಲಿಯನ್ ಸೀಟ್
ಸುರಕ್ಷತಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು: ಡಿಸ್ಕ್ ಬ್ರೇಕ್ಗಳು, ಎಲ್ಇಡಿ ಹೆಡ್ ಲೈಟ್
ಮರುಮಾರಾಟ ಮೌಲ್ಯ: 3 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 60%.
ಬೆನ್ಲಿಂಗ್ ಔರಾ (Benling Aura) :
ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 120 ಕಿ.ಮೀ
ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸಮಯ: 2-3 ಗಂಟೆಗಳು
ಬೆಲೆ: ₹93,200
ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ: 60 kmph
ಮೋಟಾರ್: 2.5kW BLDC ಮೋಟಾರ್
ಕಂಫರ್ಟ್: ದಕ್ಷತಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿನ್ಯಾಸ, ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಸಸ್ಪೆನ್ಷನ್
ಸುರಕ್ಷತಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು: ಡಿಸ್ಕ್ ಬ್ರೇಕ್, ಎಲ್ಇಡಿ ಹೆಡ್ ಲೈಟ್
ಮರುಮಾರಾಟ ಮೌಲ್ಯ: 3 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 65%.
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ವಿದ್ಯುತ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳ ಅಳವಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಹಲವಾರು ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ FAME ಯೋಜನೆ, ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಲಿಂಕ್ಡ್ ಇನ್ಸೆಂಟಿವ್ಸ್ (PLIs) ಫಾರ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ ಕೆಮಿಸ್ಟ್ರಿ ಸೆಲ್ಗಳು (ACC) ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಟರಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ನಿಯಮಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸಿಗುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು :
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ:
ಫೇಮ್ -2 (FAME-II) ಯೋಜನೆ: ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ದ್ವಿಚಕ್ರ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ₹15,000 ರಿಂದ ₹20,000 ವರೆಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ
ಜಿಎಸ್ಟಿ ಕಡಿತ: ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಜಿಎಸ್ಟಿ ದರವನ್ನು 12% ರಿಂದ 5% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ
ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ: ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ವಾಹನ ಖರೀದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಸಾಲದ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿಗೆ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ
(ಗಮನಿಸಿ : ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬೆಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕಗಳು ಬದಲಾಗಬಹುದು. ಈ ಲೇಖನವು ನಿಮ್ಮ ಮಾಹಿತಿಗಷ್ಟೆ. ಇದು ಯಾವುದೇ ಜಾಹೀರಾತಲ್ಲ. ವಾಹನ ಖರೀದಿಸುವ ಮುನ್ನ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಳಿ ಸಾಕಷ್ಟು ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿ, ಯೋಚಿಸಿ ಮುನ್ನೆಡೆಯಿರಿ. ಚಿತ್ರಕೃಪೆ : ಗೂಗಲ್ ಸರ್ಚ್ ಎಂಜಿನ್)