ಬೆಂಗಳೂರು, ಏ.24 www.bengaluruwire.com : ನಗರದಲ್ಲಿ ನಾಳೆ ಖಗೋಳ ಕೌತುಕವೊಂದು ನಡೆಯಲಿದೆ. ಮಂಗಳವಾರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12:17 ಕ್ಕೆ ನೀವು ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಹೌದು ಇಂತಹ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೌತುಕವನ್ನು ನೀವು ನೋಡಬಹುದು. ಸ್ಥಳೀಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಇರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಲಂಬವಾದ ವಸ್ತುವಿನ ನೆರಳು ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆ ವಸ್ತುವಿನ ನೆರಳು ಕಂಡು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.
ಭೂಮಿಯ ತಿರುಗುವಿಕೆಯ ಅಕ್ಷ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಸುತ್ತದ ಅಕ್ಷವು 23.5 ಡಿಗ್ರಿಗಳಷ್ಟು ಇಳಿಜಾರು ಅಥವಾ ಬಾಗಿಕೊಂಡಿದೆ. 23.5 ಡಿಗ್ರಿ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು 23.5 ಡಿಗ್ರಿ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ ಅಕ್ಷಾಂಶ ರೇಖೆಗಳನ್ನು ಕರ್ಕಾಟಕ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಋತುಮಾನಗಳು ಈ ಬಾಗುವಿಕೆಯಿಂದಲೇ ಘಟಿಸುತ್ತದೆ.
ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಈ ಓರೆಯಿಂದಾಗಿ, ಸೂರ್ಯನು ಮಾರ್ಚ್ 20 ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 23 ರಂದು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾಗಿ ಉದಯಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಖರವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಮಿಸುತ್ತಾನೆ. ಡಿಸೆಂಬರ್ 21 ರಂದು ಸೂರ್ಯನು ನಿಖರವಾಗಿ ಪೂರ್ವದಿಂದ 23.5 ಡಿಗ್ರಿ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಬಿಂದುವಿನಲ್ಲಿ ಉದಯಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ 20 ರಂದು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಉದಯಿಸುವವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತಾನೆ.
ಉತ್ತರಾಯಣ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣಾಯಣ ಸಂಭವಿಸುವುದು ಹೀಗೆ :
ನಂತರ ರವಿಯು ಉದಯಿಸುವವರೆಗೆ
ಜೂನ್ 21 ರಂದು ಪೂರ್ವ ಬಿಂದುವಿನ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ನಿಖರವಾಗಿ 23.5 ಡಿಗ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಅವಧಿಯನ್ನು ಉತ್ತರಾಯಣ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದಿನ 6 ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಸೂರ್ಯನು ಪ್ರತಿದಿನ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಉದಯಿಸಿದಾಗ ದಕ್ಷಿಣಾಯನ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.
ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನ :
“ಕರ್ಕಾಟಕ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ನಡುವಿನ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ, ಸೂರ್ಯನು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಒಮ್ಮೆ ಉತ್ತರಾಯಣದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ದಕ್ಷಿಣಾಯಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನದ (Zero Shadow Day) ವಿದ್ಯಮಾನವು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನವು ಅಕ್ಷಾಂಶದೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು 25 ಏಪ್ರಿಲ್ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 18 ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ (ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಚೆನ್ನೈ ನಗರದಲ್ಲೂ ಕೂಡ) ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಡೆ ಬೇರೆ ದಿನ ಈ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು ಘಟಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂವಹನ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ
ನೀರಜ್ ಮೋಹನ್ ರಾಮಾನುಜನ್ ಬೆಂಗಳೂರು ವೈರ್ ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ಥಳೀಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಇರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಲಂಬವಾದ ವಸ್ತುವಿನ ನೆರಳು ಅದರ ಕೆಳಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಾವು ಇದನ್ನು ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಏಪ್ರಿಲ್ 25 ರಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 12.17 ಕ್ಕೆ ಶುನ್ಯ ನೆರಳು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.
ಶೂನ್ಯ ನೆರಳು ದಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಚಲನೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಭೂಮಿಯ ವಾಲುವಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಋತುಗಳು ಸಂಭವಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತೆಯೇ ಅದೇ ರೇಖಾಂಶದಲ್ಲಿ ಆದರೆ ವಿಭಿನ್ನ ಅಕ್ಷಾಂಶದಲ್ಲಿರುವ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲೂ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಖಗೋಳ ಕೌತುಕ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಶೂನ್ಯ ನೆರಳಿನ ದಿನ ಅಥವಾ “Zero Shadow Day” ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ಅಥವಾ ಖಗೋಳ ಆಸಕ್ತರು ಗೂಗಲ್ ಪ್ಲೇ ಸ್ಟೋರ್ ನಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾಗಿ “Zero Shadow Day” Android ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಅನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಆಸ್ಟ್ರೋಫಿಸಿಕ್ಸ್ ಕೋರಮಂಗಲದ ತನ್ನ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಶೂನ್ಯ ನರೆಳಿನ ದಿನಾಚರಣೆ ಆಚರಲಿದ್ದು, ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಶಾಲಾ ಮಕ್ಕಳು ಹಾಗೂ ಖಗೋಳ ಆಸಕ್ತರಿಗಾಗಿ ಸೂರ್ಯನ ಹಾಗೂ ಶೂನ್ಯ ನೆರಳಿನ ದಿನದ ಕುರಿತಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಪ್ರಯೋಗ ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಿದೆ.