ಇತ್ತೀಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ನಾಲ್ಕು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಮನೆಯವರು ಬಳಕೆಯಾಗದ ಔಷಧವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕುಟುಂಬಗಳು ಔಷಧ ವ್ಯರ್ಥವಾಗುತ್ತಿರುವ ಮಹತ್ವದ ಸಮಸ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಸೆಣಸಾಡುತ್ತಿವೆ. ಆನ್ಲೈನ್ ಪ್ಲಾಟ್ಫಾರ್ಮ್ ಲೋಕಲ್ ಸರ್ಕಲ್ಸ್ (Local Circles) ಸಂಸ್ಥೆಯು ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಿದಾಗ, ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಶೇ 50 ರಿಂದ 70 ಮಂದಿ ಔಷಧಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಮೆಡಿಕಲ್ ಸ್ಟೋರಿನ ಔಷಧ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಸರ್ಕಾರ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ ಒಂದು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಹಿಂತಿರುಗಿಸಿದರೆ, ಅದನ್ನು ವಾಪಸ್ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಜನರು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವೈದ್ಯಕೀಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ಲೋಕಲ್ ಸರ್ಕಲ್ಸ್ ಎಂಬ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯು, ಪರಿಸರಸ್ನೇಹಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಇಕೋಡಿಯಾಜ್ ವೆಂಚರ್ಸ್ (Ecoideaz ventures) ಅನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ತನ್ನ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. “ಬಹುಪಾಲು ಭಾರತೀಯರು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಚರಂಡಿಗೆ ಎಸೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದನ್ನು ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಗಳಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರು ಔಷಧಿ ಖರೀದಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧಿ ಖರೀದಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸುವುದು ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತವಾಗಿರುವಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಲೋಕಲ್ ಸರ್ಕಲ್ ಅಧ್ಯಯನವು ಹೇಳಿದೆ.
ವೈದ್ಯಕೀಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಸುತ್ತಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬಾಧಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮೆಡಿಕಲ್ ಸ್ಟೋರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಔಷಧಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ಡೋಸ್ಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಕಾರಣ, ರೋಗಿಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ಯಾಕೆಟ್ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲೋಕಲ್ ಸರ್ಕಲ್ಸ್ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಾಗರಿಕರು ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಕೆ ಹೇಗೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ? ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮತ್ತು ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಸಮಸ್ಯೆಯ ನಿಜವಾದ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಪರಿಹಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು I, II, III, IV ಶ್ರೇಣಿಯ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ದೇಶದ 322 ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ನಾಗರಿಕರಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದೆ.
ಶೇ.70 ವರೆಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗದ ಔಷಧಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ :
ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಳಲಾದ ಮೊದಲ ಪ್ರಶ್ನೆಯೆಂದರೆ: “ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ನೀವು ಖರೀದಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಎಷ್ಟು ಬಳಕೆಯಾಗಿಲ್ಲ, ಅವಧಿ ಮೀರಿದವಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಎಸೆಯಬೇಕಾದ ಔಷದಿಗಳಾಗಿದ್ದವು?” ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಖರೀದಿಸಿದ ಬಳಕೆಯಾಗದ ಶೇಕಡ 70ರಷ್ಟು ಔಷಧಗಳನ್ನು ನಾಲ್ಕರಲ್ಲಿ ಮೂರು ಮನೆಗಳು ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಿವೆ ಎಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಕನಿಷ್ಠ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಔಷಧಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳೇ ಕಾರಣವಂತೆ :
ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಶೋಧಿಸಿದೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದವರಲ್ಲಿ, ಶೇಕಡಾ 47 ರಷ್ಟು ಮಂದಿ, ಮೆಡಿಕಲ್ ಶಾಪ್ ನವರು, ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕನಿಷ್ಠ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾರೆಂದು ದೂಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಶೇ.21 ಮಂದಿ ಇ-ಫಾರ್ಮಸಿಗಳು ಅದೇ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಶೇ.15 ಜನರು, ವೈದ್ಯರು ಸೂಚಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಅಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಸುಧಾರಣೆ ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಔಷಧಿ ಸೇವನೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಶೇ.9ರಷ್ಟು ಜನರು, ವೈದ್ಯರು ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಶೇ.8 ಜನರು ಔಷಧಿಗಳು ವ್ಯರ್ಥವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಇತರ ಕಾರಣಗಳಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆಶ್ಚರ್ಯ ಅಂತಂದರೆ, ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಯಾರೂ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಅವರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ “ಹೇಳಲಾರೆ” ಅಂತ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ.
ಬಳಕೆಯಾಗದ ಔಷಧಿ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ಅವಕಾಶಕ್ಕೆ ಬೇಡಿಕೆ :
ಔಷಧಿ ವ್ಯರ್ಥವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಲು, ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು, ಮನೆಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಕೇಳಲಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ ( ಶೇ.40 ಪ್ರ) ಔಷದಿ ಗ್ರಾಹಕರು ಯಾವುದೇ ಬಳಕೆಯಾಗದ ಅಥವಾ ಮೊಹರು ಮಾಡಿದ ಔಷಧಿಯನ್ನು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿಸಲು ಅನುಮತಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದರೆ ಒಳಿತು. ಔಷಧೀಯ ತಯಾರಕರು ಈ ಆದಾಯವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮತ್ತೊಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ವಿಷಯವೇನೆಂದರೆ, ಶೇ.28ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡವರು, ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಗಳ ಕೆಮಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಇ-ಫಾರ್ಮಸಿಗಳು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಔಷಧ ತಯಾರಿಕಾ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ತಯಾರಕರು ಸಹ ಅಂತಹ ಹಿಂತುಗಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಶೇ.24 ಜನರು ಬಳಕೆಯಾಗದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ದಾನ ಮಾಡಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಿದರೆ ಉತ್ತಮ ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಶೇ.4ರಷ್ಟು ಮಂದಿ ಔಷಧಿಗಳ ವ್ಯರ್ಥವಾಗುವುದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇನ್ನು ಪರ್ಯಾಯ ಪರಿಹಾರಗಳು ಅಗತ್ಯವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಉಳಿದ ಶೇ.4ರಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡವರು, ಸಂಭಾವ್ಯ ಪರಿಹಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಾವು ಖಚಿತವಾಗಿಲ್ಲವೆಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಔಷಧಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮದೇ ರೀತಿಯ ಸವಾಲುಗಳಿದೆ :
ಔಷಧೀಯ ಕಂಪನಿಗಳು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿಗಳ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುವ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಒದಗಿಸುವಾಗ ಔಷಧಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬ್ಲಿಸ್ಟರ್ ಪ್ಯಾಕ್ಗಳು ಅಥವಾ ಏಕ-ಡೋಸ್ ಘಟಕಗಳಂತಹ ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದರಿಂದ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು.
ಔಷಧ ವ್ಯರ್ಥವಾಗುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಯಾವ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ? :
ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಗ್ರಾಹಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಔಷಧೀಯ ಉದ್ಯಮದೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಾಯ ದಿನಾಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ರಂದ್ರವಿರುವ ಔಷಧ ಪಟ್ಟಿಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಔಷಧ ವ್ಯರ್ಥದ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮಾಣದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. “ಔಷಧಿ ಪಟ್ಟಿಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಯೂಆರ್ ಕೋಡ್ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಚಿವಾಲಯವು ಡ್ರಗ್ ಕಂಟ್ರೋಲರ್ ಜನರಲ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಡಿಸಿಜಿಐ) ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯರ್ಥವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಉಳಿತಾಯ ವೆಚ್ಚದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಲೋಕಲ್ ಸರ್ಕಲ್ ಅಧ್ಯಯನವು ವಿವರಿಸಿದೆ.
“ಬೆಂಗಳೂರು ವೈರ್” ಡಿಜಿಟಲ್ ವೆಬ್ ನ್ಯೂಸ್ ಪೋರ್ಟೆಲ್ಲಿನ ಸೋಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಪೇಜ್ ಹಾಗೂ Google News ಗಳಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ Subscribe ಆಗಲು Facebook, Telegram, Twitter, Youtube ಲಿಂಕ್ ಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.